Bir buluş yaptınız ve hemen heyecanla yatırımcı aramaya, bir fuarda sergilemeye ya da sosyal medyada paylaşmaya mı başladınız? Dikkat! Bu tür kamuya açıklamalar, patent alma şansınızı tamamen ortadan kaldırabilir. Ancak bazı ülkelerde, bu tür açıklamaları telafi etme imkânı sunan bir uygulama var: Grace Period (hoşgörü süresi).
Peki nedir bu grace period? Hangi ülkelerde geçerlidir? Ve neden her zaman güvenli bir seçenek değildir? Gelin, detayları birlikte inceleyelim.
Grace Period Nedir?
Grace period, icadın kamuya açık olarak açıklanmasından sonra belirli bir süre içinde (genellikle 6 veya 12 ay) yapılan patent başvurularının hâlâ “yenilik” kriterini karşılayabileceğini öngören bir düzenlemedir.
Bu süre içinde, örneğin bir teknik dergide yayınlanan veya bir fuarda sergilenen bir buluş için patent başvurusu yapılırsa, bu ön açıklama başvuruya zarar vermez. Ancak grace period tüm ülkelerde geçerli değildir!
Grace Period Uygulayan Ülkeler
12 Aylık Grace Period Sunan Ülkeler:
- Amerika Birleşik Devletleri
- Kanada
- Avustralya
- Türkiye
- Brezilya
- Güney Kore
- Japonya (9 Haziran 2018'den sonra yapılan açıklamalar için geçerli)
Bu ülkelerde, buluşunuzu açıkladıktan sonra 12 ay içinde başvuru yaparsanız, kamuya açıklama patent başvurunuzu iptal ettirmez.
Örnek:
Bir girişimci, icadını Mayıs 2025’te bir YouTube videosunda tanıttı. Eğer bu girişimci ABD veya Türkiye’de Eylül 2025’e kadar patent başvurusu yaparsa, bu tanıtım patent başvurusuna zarar vermez.
6 Aylık Grace Period Sunan Ülkeler:
- Çin (Sadece belirli sergiler, bilimsel konferanslar veya zorunlu açıklamalar için geçerlidir)
- Rusya
Bu ülkelerdeki grace period daha sınırlıdır ve genellikle sadece belirli şartlarda uygulanır. Yani her türlü kamuya açıklama bu korumadan yararlanamayabilir.
Grace Period Uygulamayan Ülkeler
Grace Period Sunmayan veya Çok Kısıtlı Uygulayan Ülkeler:
- Avrupa Patent Ofisi (EPO) ve çoğu AB ülkesi
- Singapur
- Tayvan
Bu ülkelerde, icadınızı başvurudan önce kamuya açıklarsanız, yenilik unsuru kaybolur ve patent alma hakkınızı kaybedersiniz.
Örnek:
Bir Türk girişimci, buluşunu Şubat 2025'te Instagram’da paylaştı. Mart 2025'te Avrupa Patent Ofisi’ne başvurmak istedi. Ancak bu paylaşım, Avrupa'da "yenilik" şartını ortadan kaldıracağı için patent alma şansı kalmaz.
Neden Grace Period'a Güvenmemelisiniz?
Her ne kadar bazı ülkeler grace period sunsa da, bu uygulamaya güvenerek patent başvurusunu ertelemek risklidir. İşte nedenleri:
- Tüm ülkelerde geçerli değildir. Bir ülkede geçerli olan grace period, başka bir ülkede geçerli olmayabilir.
- Koşullar sınırlı olabilir. Bazı ülkeler sadece belirli türde açıklamaları koruma altına alır (örneğin Çin’de yalnızca resmi sergilerde yapılan açıklamalar).
- İspat zor olabilir. Açıklamanın ne zaman, nerede ve nasıl yapıldığını ispat etmek gerekebilir.
En Güvenli Yol: Önce Başvuru, Sonra Açıklama
Tüm bu bilgiler ışığında en güvenli strateji şudur:
İcadınızı önce koruyun, sonra tanıtın.
Eğer açıklama yapmanız gerekiyorsa (örneğin yatırımcı sunumu, fuar katılımı vb.), mutlaka gizlilik sözleşmesi (NDA) imzalayın ya da açıklamadan önce başvurunuzu yapın.
Sonuç: Buluşunuzu Kaybetmemek İçin Takvimi Kaçırmayın!
Grace period, özellikle aceleyle açıklama yapan girişimciler için ikinci bir şans olabilir. Ancak bu şans, her zaman ve her yerde geçerli değildir. Uluslararası koruma hedefleniyorsa, kamuya açıklama yapmadan önce mutlaka patent uzmanınızla görüşün.
Küçük bir hata, büyük bir icadın patentle korunamamasına yol açabilir. Bu yüzden buluşunuzu kamuya açıklamadan önce, bir patent vekiline danışmayı ihmal etmeyin.
Eğer siz de fikri mülkiyet haklarınızı güvence altına almak istiyorsanız, bizimle iletişime geçebilirsiniz. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.
