Bir patent başvurusu yaparken küçük hatalar bile büyük kayıplara yol açabilir. Birçok mucit veya şirket, basit hatalar yüzünden ya başvurularının reddedilmesiyle karşılaşıyor ya da patentlerini etkin bir şekilde koruyamıyor. İşte patent başvurusu sürecinde en sık yapılan hatalar ve gerçek hayattan örnekler ile bunlardan nasıl kaçınabileceğinize dair ipuçları!
1. Buluşu Kamuya Açıklamak (Patentten Önce Yayınlamak!)
Hata:
Birçok mucit, patent başvurusu yapmadan önce buluşlarını fuarlarda, sosyal medyada, akademik makalelerde veya yatırımcılara sunum yaparken açıklar. Ancak bu, patent hakkını kaybetmenize yol açabilir!
✅ Doğru Yaklaşım:
- Patent başvurusu yapmadan önce buluşunuzu gizli tutun.
- Mutlaka bir Gizlilik Sözleşmesi (NDA - Non-Disclosure Agreement) imzalatın.
Gerçek Hayattan Örnek:
1980’lerde bir üniversite profesörü, geliştirdiği yeni bir ilaç formülasyonunu akademik bir dergide yayınladı. Daha sonra patent başvurusu yaptığında, yayının “önceden açıklama” sayıldığı gerekçesiyle patenti reddedildi.
2. Patent Araştırması Yapmadan Başvuru Yapmak
Hata:
Bazı girişimciler, benzeri olmayan bir buluş yaptığını düşünüp doğrudan patent başvurusu yapar. Ancak detaylı bir patent araştırması yapmadıkları için önceden benzer bir patentin var olduğunu fark etmezler.
✅ Doğru Yaklaşım:
- Patent veri tabanlarında (TÜRKPATENT, Google Patents, Espacenet, WIPO, USPTO) araştırma yapın.
- Bir patent vekili ile görüşerek buluşunuzun gerçekten yeni olup olmadığını analiz ettirin.
Gerçek Hayattan Örnek:
2000’li yıllarda bir girişimci, "güneş enerjisiyle çalışan akıllı saat" icat ettiğini düşündü ve patent başvurusu yaptı. Ancak, araştırma yapmadığı için bu fikrin zaten başka bir şirket tarafından patentlendiğini bilmiyordu. Başvurusu reddedildi ve binlerce dolar boşa gitti.
3. Yetersiz Teknik Açıklama ve Eksik Çizimler Kullanmak
Hata:
Bazı patent başvurularında buluşun nasıl çalıştığı tam olarak açıklanmaz veya yetersiz çizimler kullanılır. Bu durumda, başvuru eksik bilgi içerdiği için reddedilebilir.
✅ Doğru Yaklaşım:
- Adım adım teknik açıklamalar yapın, buluşun tüm varyasyonlarını tarif edin.
- Detaylı teknik çizimler ekleyin. (Örneğin, mühendislik çizimleri, akış şemaları vb.)
Gerçek Hayattan Örnek:
Apple’ın iPhone’daki "kayan ekran kilidi" özelliğini anlatan patenti, yeterince detaylandırılmadığı için Samsung tarafından kolayca "etrafından dolaşılabilir" bulundu ve bazı ülkelerde geçersiz sayıldı. Eğer patent daha kapsamlı yazılsaydı, Samsung’un bu özelliği kullanması daha zor olurdu.
4. Çok Genel veya Çok Dar Kapsamlı Bir Patent Yazmak
Hata:
Bazı başvurular çok geniş tutulur ve piyasadaki diğer teknolojileri kapsayacak şekilde yazılır. Bu tür patentler genellikle "aşırı geniş" olduğu için reddedilir.
Tam tersi, bazı mucitler patentlerini çok dar kapsamlı yazar ve rakipler kolayca ufak değişikliklerle yeni bir ürün geliştirip patentin koruma alanından kaçar.
✅ Doğru Yaklaşım:
- Geniş ama savunulabilir bir patent dili kullanın.
- "Bir tek şekilde çalışır" demek yerine, farklı uygulamalarını da tarif edin.
Gerçek Hayattan Örnek:
1990'larda bir mucit, katlanabilir telefon ekranı için patent başvurusu yaptı. Ancak, patenti sadece belirli bir menteşe tasarımına dayandığı için Samsung ve Huawei gibi firmalar, farklı menteşe mekanizmaları kullanarak bu patenti aşmayı başardı. Eğer patent daha kapsamlı yazılsaydı, büyük şirketler bu korumadan kaçamazdı.
5. Ticari Kullanım ve Pazar Araştırması Yapmamak
Hata:
Bir buluş teknik olarak patentlenebilir olabilir, ancak piyasada satılabilir mi? Bazı insanlar harika buluşlar yapar ama bunların ticari olarak mantıklı olup olmadığını analiz etmez.
✅ Doğru Yaklaşım:
- Önce pazar araştırması yapın, fikrinizi gerçek müşterilerle test edin.
- Patentinizi ticari olarak nasıl kullanacağınızı belirleyin.
Gerçek Hayattan Örnek:
Bir girişimci, "akıllı çatal" icat etti ve patent aldı. Ancak, pazar araştırması yapmadığı için insanların böyle bir ürüne ilgi göstermediğini fark etti ve büyük zarar etti. Eğer önce pazar araştırması yapsaydı, belki bu yatırımı hiç yapmazdı.
6. Patent Ücretlerini ve Hukuki İşlemleri Takip Etmemek
Hata:
Patent başvurusu yaptıktan sonra yıllık harçları yatırmamak, işlemleri takip etmemek veya patenti zamanında yenilememek büyük bir hata olabilir.
✅ Doğru Yaklaşım:
- Yıllık harç ödemelerini kaçırmayın. (Türkiye’de patentler için belirli periyotlarla harç ödenmesi gerekir.)
- Patent vekilinizle düzenli takip yapın.
Gerçek Hayattan Örnek:
2000’li yıllarda küçük bir girişimci, devrim niteliğinde bir kahve makinesi patenti aldı. Ancak, yıllık harçları ödemeyi unuttu ve patenti düştü. Büyük bir kahve makinesi üreticisi bu teknolojiyi alıp kendi ürünü olarak piyasaya sürdü. Eğer girişimci ödemelerini takip etseydi, milyon dolarlık bir şirket sahibi olabilirdi!
Patent Başvurularında En Yaygın Hatalar
Hata |
Sonuç |
Gerçek Örnek |
Buluşu erken açıklamak |
Patent hakkınızı kaybedebilirsiniz |
Akademik makale yayınlayan profesörün patenti iptal edildi |
Patent araştırması yapmamak |
Önceden var olan bir patente takılırsınız |
Güneş enerjili akıllı saat fikri zaten patentliydi |
Eksik teknik açıklama ve çizimler |
Patent başvurunuz reddedilebilir |
Apple’ın "kayan ekran kilidi" patenti bazı ülkelerde iptal edildi |
Çok geniş veya dar patent kapsamı |
Rakipler kolayca patenti aşabilir |
Katlanabilir telefon patentinin kapsamı yetersizdi |
Pazar araştırması yapmamak |
Patent ticari olarak işe yaramayabilir |
Akıllı çatal fikri başarısız oldu |
Patent ücretlerini takip etmemek |
Patentiniz düşebilir |
Kahve makinesi patenti ödenmeyen harçlar yüzünden kaybedildi |
Bir patentin başarısı sadece buluşun yeni ve özgün olup olmamasıyla değil, aynı zamanda doğru başvuru stratejisiyle de ilgilidir. Eğer patent başvurusu yapmayı düşünüyorsanız, deneyimli bir patent vekili ile çalışmak en iyi yol olacaktır. Ayrıntılı bilgi almak için 0216 553 22 23 telefon üzerinden hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz. İletişim bilgilerimiz için tıklayın.